საქართველოს უნივერსიტეტის გამომცემლობა

გამართლების სუბიექტური მხარის ელემენტები აუცილებელი მოგერიების მაგალითზე

2025-03-10T11:16:45+00:00

წინამდებარე წიგნი წარმოადგენს მნიშვნელოვან და, შეიძლება ითქვას, პირველ ქართულენოვან გამოცემას აუცილებელი მოგერიების სუბიექტური ელემენტების საკითხთან დაკავშირებით. დაინტერესებული საზოგადოება გაეცნობა გამართლების სუბიექტური ელემენტების თავისებურებებს ქართულ და გერმანულ სისხლის სამართალში. ამავდროულად, საშუალება ექნება თავის საქმიანობაში გამოიყენოს წიგნის ბიბლიოგრაფიის ნაწილში მოცემული საკმაოდ მდიდარი ლიტერატურული მასალა.
წიგნი საინტერესო იქნება სისხლის სამართლის სფეროში მოღვაწე პირთათვის, რომლებიც აპირებენ სიღრმისეულად შეისწავლონ აღნიშნული საკითხი. ნაშრომი შესაძლოა გამოყენებულ იქნეს, როგორც დამატებითი სახელმძღვანელო საბაკალავრო, სამაგისტრო და სადოქტორო პროგრამების სტუდენტებისთვის.

Economic Aspects of the Theory of Deterministic Chaos

2025-03-05T13:21:46+00:00

Economic globalization, which has replaced the specialization and international division of labor, creates a common economic space with uniform laws and rules for all participants. One of the characteristic features of globalization is further development of the internationalization of production, which is manifested by the joint manufacture of the final product.
The second characteristic feature of globalization is the internationalization of capital. This feature is manifested in an increased volumes of foreign investments (both direct and portfolio, through financial markets). The third characteristic of globalization is the international labor migration.
The fourth characteristics is composed from these three characteristics and represent further internationalization of the exchange of goods and services.

თამაზ ბერაძე შრომების კრებული ტომი 3

2025-03-05T12:25:39+00:00

წიგნი წარმოადგენს საქართველოს ისტორიის შუა საუკუნეების ცნობილი მკვლევრის, თამაზ ბერაძის (1937-2012) შრომების კრებულის III ტომს. I ტომში გამოქვეყნდა მეცნიერის პერიოდულ სამეცნიერო კრებულებში დაბეჭდილი ნაშრომები, II ტომში - სამეცნიერო კრებულებში დაბეჭდილი და კონფერენციებზე წაკითხული მოხსენებები, თეზისები და შინაარსები. როგორც პირველი ტომის ანოტაციაში იყო მითითებული, III ტომში მკითხველი უნდა გასცნობოდა მეცნიერის გამოუქვეყნებელ ნაშრომებს. ვინაიდან II ტომში თავი მოიყარა დიდი მოცულობის მასალამ, მასში ვერ მოხერხდა ავტორის საენციკლოპედიო და პერიოდულ პრესაში გამოქვეყნებული სტატიების განთავსება. ამიტომ III ტომში გამოუქვეყნებელი ნაშრომების ნაწილთან ერთად შესულია ენ
ციკლოპედიებსა („ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია“, ენციკლოპედია „საქართველო“) და სამეცნიერო-პოპულარულ ჟურნალ-გაზეთებში გამოქვეყნებული სტატიები.
წინამდებარე წიგნში შესული ნაშრომების დიდი ნაწილი ეძღვნება საქართველოს ისტორიული გეოგრაფიის, ქართული ზღვაოსნობისა და ვაჭრობის საკითხებს. განსაკუთრებით ფასეულია ნაშრომები საქართველოს ოკუპირებული მხარეების (აფხაზეთი, შიდა ქართლის ნაწილი - ცხინვალის რეგიონი, ისტორიული ტაო-კლარჯეთი) ისტორიისა და ისტორიული გეოგრაფიის შესახებ.
თ. ბერაძის ნაშრომები, მათი სამეცნიერო ღირებულებიდან და აქტუალობიდან გამომდინარე, ფრიად მნიშვნელოვანია და ვფიქრობთ, დიდ სამსახურს გაუწევს საქართველოს ისტორიისა და ისტორიული გეოგრაფიის სპეციალისტებს, კარტოგრაფებს, სტუდენტებს, ასევე, ისტორიით დაინტერესებულ მკითხველს.

პრაქტიკული პოლიტიკა დამწყები ამომრჩევლისათვის

2025-03-05T13:43:39+00:00

ამ წიგნის მიზანია ახალგაზრდა თაობამ ისწავლოს უკეთესი პოლიტიკური არჩევანის გაკეთება, თავისი ხმის უფრო კარგად გამოყენება. ამისათვის მათ ბევრი რამ სჭირდებათ, თუმცა ამ შემთხვევაში ვთავაზობთ სცადონ პრაქტიკულ პოლიტიკაში და იდეოლოგიებში გარკვევა, რაც მათ შესაძლებლობას მისცემთ კარგად დაინახონ პოლიტიკური სცენა, ყოველი პოლიტიკური პარტიის მსოფლმხედველობა, მიზნები და ამ მიზნების მიღწევის გზები.
წიგნის ამოცანაა ახალმა თაობამ – მომავალმა ამომრჩეველმა – გაარკვიოს რამდენად შესაბამისია პოლიტიკური პარტიების დაპირებები პოლიტიკურ აფილაციასთან და ეკონომიკის შესაძლებლობებთან ამ დაპირებების შესასრულებლად; რამდენად ეფექტიანი და გრძელვადიანია ამ დაპირებებით შემოთავაზებული შედეგები და ა. შ.

რთული სისტემების სტრუქტურული ანალიზი

2025-03-10T09:24:10+00:00

სახელმძღვანელო „რთული სისტემების სტრუქტურული ანალიზი“ შექმნილია საქართველოს უნივერსიტეტის 2022 წლის შიდა საგრანტო პროექტის „სისტემების სტრუქტურული ანალიზის ლოგიკურ-ალბათური მეთოდების კომპიუტერული პროგრამული კომპლექსის შექმნა“ ფარგლებში, რომელიც წინამდებარე წიგნის ავტორის ხელმძღვანელობით განხორციელდა.
სასწავლო პროცესის ავტომატიზაციისა და პრაქტიკული დავალებების კომპიუტერზე შესრულების მიზნით დამუშავდა სახელმძღვანელოს თანმხლები კომპიუტერული უზრუნველყოფა www.ssa.ug.edu.ge. ვებ აპლიკაციას საფუძვლად დაედო სამაგისტრო კურსში „სისტემების სტრუქტურული ანალიზი“ განხილული ლოგიკურ-ალბათური მეთოდები, მოდელები და ალგორითმები. სახელმძღვანელოს ავტორი დიდ მადლობას უხდის პროექტში მონაწილე ყველა კოლეგას და სტუდენტს.
წინამდებარე სახელმძღვანელოს და პროგრამული უზრუნველყოფის გამოყენებით მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სკოლის მაგისტრატურისა და დოქტორანტურის სტუდენტები შეძლებენ რთული სისტემების დაპროექტებისა და ფუნქციონირების პროცესის მათემატიკურ მოდელირებას, სისტემების ეფექტიანობის კრიტერიუმების რაოდენობრივი შეფასების განხორციელებას და ოპტიმალური მართვის ამოცანების გადაწყვეტას.

პაციენტის უფლებები

2025-03-10T11:01:57+00:00

თანამედროვე მედიცინის განვითარებამ და ადამიანის უფლებათა დაცვაზე ორიენტირებულმა მიდგომამ განაპირობა სამართლის დამოუკიდებელ დარგად სამედიცინო სამართლის ჩამოყალიბება. მართალია, სამედიცინო სამართალსა და ჯანმრთელობის დაცვის სამართალს ხშირად სინონიმებად მოიხსენიებენ, თუმცა ჯანმრთელობის დაცვის სამართალი ბევრად ფართოა და მოიცავს ისეთ საკითხებს, როგორიცაა: საზოგადოებრივი ჯანდაცვა, ჯანდაცვის სისტემის ორგანიზება, ფინანსირება და ა.შ., ხოლო სამედიცინო სამართალი, ძირითადად, პაციენტსა და სამედიცინო მომსახურების გამწევს შორის ურთიერთობას აწესრიგებს1 და პაციენტის ინდივიდუალურ უფლებებს იცავს. ამასთან, სამედიცინო სამართალი არ მიეკუთვნება კონკრეტულად საჯარო ან კერძო სამართალს, იგი მოიცავს საკითხთა ფართო სპექტრს, რომელიც მნიშვნელოვანია სისხლის, ადმინისტრაციული და სამოქალაქო სამართლისათვის,2 ყველაზე მეტად კი, პაციენტის უფლებები ადამიანის თვითგამორკვევის უფლების, პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის შინაარსში განიხილება.

ძალის გამოღვიძება

2025-03-10T11:41:57+00:00

„სააკაშვილმა მემკვიდრეობით მიიღო ფაქტიურად მომაკვდავი ქვეყანა თავისი ყველა მაჩვენებლით, არანაირი სახელმწიფოებრიობის ნიშნებით. ამასთან ერთად არ იყო დრო, არ იყო კადრები, არც ფული, მაგრამ ჩვენ გვესმოდა, რომ უნდა გვემოქმედა ძალიან სწრაფად და შეუპოვრად. ქვეყნისთვის ყველაზე მთავარი, საშიში პრობლემა იყო კორუფცია და დანაშაული. ამით დაინფიცირებული იყო საქართველოს სხეულის ყველა უჯრედი. საჭირო იყო, გადაგვერჩინა მთლიანად სხეული და არა მისი ცალკეული ორგანოები და ჩვენ სტრუქტურულად ვატარებდით ოპერაციას ოპერაციაზე, რეფორმებს - რეფორმებზე. ვიღებდით და ვკვეთდით სიმსივნურ წარმონაქმნებს, მაგრამ თითოეული რეფორმის
შემდეგ აღარ გვრჩებოდა აღდგენის და რეაბილიტაციის დრო. ამიტომაც ამბობენ, რომ „ეს იყო ცუდი“, „იყო შეცდომები“, „ბევრ სფეროში დიდი დარღვევები იყო“.
და ეს მართალია. შედეგად, ყველა ქართულ ოჯახში მივიღეთ: ნასამართლევი, გათავისუფლებული, მძიმედ დაჯარიმებული და ასე შემდეგ. როგორ ფიქრობთ, ეს ოჯახები დღეს მიხეილ სააკაშვილს დაელოდებიან? არა! არ დაელოდებიან და სწორედ ესაა რეფორმების საფასური, რომელსაც ნებისმიერი რეფორმატორი მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იხდის. რაც შეეხება სააკაშვილს, მისი გუნდის ბევრ წევრს და, მათ შორის, მეც ხელები გვიკანკალებდა ნებისმიერი რთული გადაწყვეტილების მიღებისას. მაგრამ ის თავის თავზე იღებდა ყველა ჩვენს გადაწყვეტილებას და ამით გვიხსნიდა ჩვენ პასუხისმგებლობის ტვირთს. სააკაშვილი არის დიდი რეფორმატორი და უდიდესი კრიზის-მენეჯერი სახელმწიფო მმართველობის სფეროში. ადამიანის სიკვდილისგან გადარჩენა - ეს სასწაულია, კომპანიის გადარჩენა - მაგარია, მაგრამ ამოიყვანო ქვეყანა უფსკრულიდან - ეს რჩეულთა ხვედრია. მე არ მიყვარს როდესაც ვსაუბრობ ამაზე. მე და სააკაშვილს უფრო მეტი განსხვავება გვაქვს, ვიდრე საერთო. ძალიან რთულია სააკაშვილთან ურთიერთშეთანხმებულობა, მაგრამ მე ბედნიერი ვარ, რომ ვკამათობდი, ვჩხუბობდი და ვიბრძოდი მის მხარდამხარ.

- კახა ბენდუქიძე

შუშანიკის წამების გვიანდელი რედაქციები

2025-03-11T08:57:49+00:00

შუშანიკის წამება ქართული ორიგინალური მწერლობის პირ-ველი ძეგლია, ამდენად, გასაკვირი არაა, რომ იაკობ ხუცესის (ცურ-ტაველის) მიერ V საუკუნეში დაწერილი ამ ჰაგიოგრაფიული თხზუ-ლების მიმართ მეცნიერული ინტერესი დღემდე არ განელებულა. სხვადასხვა პერიოდში წამება რამდენჯერმე გამოიცა (მ. საბინინის, ს. გორგაძის, ი. აბულაძის, ც. ქურციკიძის, ე. ჭელიძის და სხვათა მიერ), აქედან ოთხჯერ – კრიტიკულად. ი. აბულაძის მიერ გამო-ცემულია აგრეთვე ქართული მოკლე, სომხური ვრცელი და მოკლე და ასევე – სვინაქსარული რედაქციები.
გარდა მითითებულისა, არსებობს შუშანიკის წამების გვიან-დელი რედაქციებიც. წინამდებარე გამოცემა სწორედ ამ ტექსტების პუბლიკაციას სთავაზობს მკითხველს: 1. XVIII საუკუნეში ანტონ კა-თალიკოსის მიერ რედაქტირებული და მის მიერვე მარტირიკაში შეტანილი შუშანიკის წამება, რომელიც გამოცემული იყო ორი ხელ-ნაწერის მიხედვით. ჩვენ მას ვაქვეყნებთ შვიდი, ანუ სრულად მოღ-წეული ყველა ხელნაწერის მიხედვით; 2. ანტონის ტექსტზე დაყრდ-ნობით შექმნილი იოანე ბატონიშვილის რედაქცია, რომელიც მან კალმასობაში ჩაურთო. ქვეყნდება პირველად; 3. XIX საუკუნის ჰაგიოგრაფიულ კრებულში შესული იოანე ბატონიშვილის რედაქ-ციის გადამუშავებული ვარიანტი, რომელიც ასევე პირველად ქვეყნ-დება.
გამოცემა მომზადდა საქართველოს უნივერსიტეტის თამაზ ბერაძის სახელობის ქართველოლოგიის ინსტიტუტში. გამოცემის მომზადებაში საკუთარი წვლილი შეიტანეს აგრეთვე ინსტიტუტის თანამშრომლებმა – ლ. ვაშაყმაძემ, თ. ბერუაშვილმა და მ. ალავერ-დაშვილმა.

თომას ზღაპრები - II

2024-05-01T21:07:24+00:00

ორიოდე სიტყვა ჩემზე, ანუ ამ წიგნის შემფასებელზე.
პირველი ზღაპარი დავწერე 1970 წელს. მას შემდეგ ამ უცნაურ
სუბსტანციას დასტრიალებს ჩემი ფიქრები. ესე იგი 50 წელია ვწერ
ზღაპრებს, ანუ ნახევარი საუკუნეა.
შეიძლება ითქვას, რომ მაინცდამაინც ბევრი ზღაპარი არ დამიწერია.
მაგრამ ყოველი მათგანი სულიერი ძალების სრული დაძაბვის
ფასად დამიჯდა.
ამიტომ ჩემი მიდგომა ზღაპრისადმი შეიძლება ვინმეს ზედმეტად
სერიოზულად მოეჩვენოს.
მაგრამ რა ვქნა, სხვაგვარად არ შემიძლია.
არ მიყვარს რაღაც განზოგადებები და აბსტრაქტული მსჯელობანი,
რაღაც კლასიფიკაციები და შედარებანი: ერთი სიტყვით თეორეტიკოსები,
მაგრამ ყველა თეორეტიკოსზე უკეთ ვიცი, თუ რა არის
ზღაპარი და როგორ იქმნება მისი ქსოვილი.
ნება მიბოძეთ, კონკრეტულად წარმოდგენილ ნაწარმოებზე
ვილაპარაკო.

თომას ზღაპრები - I

2024-04-01T09:17:07+00:00

გიორგი კეკელიძე / თომას ზღაპრები

გიორგი კეკელიძე – პოეტი, ეროვნული ბიბლიოთეკის პროზაიკოსი, საქართველოს დირექტორი, საგანმანათლებლო მოძრაობა „ეკვილიბრიუმის“ დამფუძნებელი, წიგნის, პრესისა და დამწერლობის მუზეუმების შექმნის ინიციატორი, lib.ge-სა და lib-აკადემიის დამაარსებელი. პრემიების – „საბას“ და „წინანდლის“ ლაურეატი. მისი წიგნები „გურული დღიურები“ და „თომას ზღაპრები“ ბესტსელერებია და ნათარგმნია სხვადასხვა ენაზე.